Definicja ryzyka walutowego jest prosta. Mówiąc w skrócie, jest to możliwość zachodzenia wahań kursu walutowego jednej waluty w stosunku do drugiej. Tego typu zmiany mogą prowadzić zarówno do wzbogacania się inwestorów, jak i pogarszania ich sytuacji finansowej. Podstawą ryzyka walutowego jest problem ze zdefiniowaniem tego, jak waluta będzie się kształtować, bowiem jej kurs jest zależny od wielu czynników.
Rodzaje ryzyka walutowego
Wyszczególniamy dwa rodzaje ryzyka walutowego. Pierwsze z nich określane jest jako transakcyjne (powiązane z transakcjami zawieranymi w walucie obcej), a drugie jako księgowe (jego podstawą jest możliwość zmiany wyceny aktywów i pasywów o cenie wyrażonej w walucie obcej). Można spotkać się jednak z publikacjami, gdzie wyróżnia się ryzyko konwersji, ekonomiczne oraz transakcyjne, jednak my skupimy się na podstawowym podziale.
W przypadku ryzyka transakcyjnego najbardziej istotny jest fakt, że kurs waluty może zmienić się między dniem zawierania transakcji a dniem otrzymania płatności przez odbiorcę. Może się więc okazać, że cena wyrażona w walucie krajowej w momencie dokonywania płatności jest wyższa lub niższa niż ta, która sfinalizuje transakcję. Ze względu na to pierwszy lub drugi przedsiębiorca odnotuje straty. Analogiczny problem dotyczy osób, które zdecydowały się na zaciągnięcie kredytu walutowego np. we franku szwajcarskim. Od momentu zawarcia umowy z bankiem wysokość raty stale się zmienia, bowiem uzależniona jest od kursu helweckiej waluty.
Ryzyko księgowe z kolei, tak jak wcześniej wspominaliśmy, wiąże się z tym, że w przypadku zmiany kursu waluty konieczne jest ponowne wycenienie aktywów i pasywów, które są od niej zależne.
Jak zabezpieczyć się przed ryzykiem walutowym?
Świadomi inwestorzy i przedsiębiorcy korzystają jednak z metod, które pomagają zminimalizować ryzyko walutowe. Stosują w tym celu instrumenty ekonomiczne, do których należą:
- kontrakt terminowy – polega na ustaleniu, w jakim konkretnym momencie ma dojść do zaplanowanej transakcji i z wykorzystaniem jakiego kursu.
- opcja walutowa – jedna ze stron uzyskuje prawo do kupna lub sprzedaży waluty po określonym kursie i w określonym czasie. Otrzymuje się je w ramach mechanizmu nazywanego premią opcyjną.
- swap walutowy – polega na wymianie strumieni finansowych w dwóch różnych walutach, gdzie wartość oraz terminy transakcji zostały wcześniej ustalone.
Kto ponosi ryzyko walutowe?
Jak się okazuje, ponad połowa polskich przedsiębiorców dokonujących transakcji z kontrahentami zza granicy obawia się ryzyka walutowego. Warto jednak zastanowić się, kto w rzeczywistości jest najbardziej narażony na wahania występujące na Forexie. Jak wskazują sami zainteresowani, z największym ryzykiem wiąże się import i eksport. To właśnie przedsiębiorcy uzależnieni od tego typu transakcji powinni najbardziej zwracać uwagę na wydarzenia na rynku walutowym. Z dużą niepewnością muszą liczyć się również posiadacze kredytów walutowych, a w szczególności frankowicze. To właśnie oni wraz z początkiem 2015 roku musieli stawić czoła drastycznie rosnącemu kursowi franka szwajcarskiego, który został uwolniony z mechanizmów sztucznego powstrzymywania go przed aprecjacją.