Przypominamy, że w ostatni piątek agencja Standard & Poor’s obniżyła rating naszego kraju z A minus do BBB plus. Uzasadnieniem takiej decyzji było „osłabienie niezależności” wśród kluczowych instytucji w Polsce. Jest to zatem bezpośrednia reakcja na decyzje polityczne rządów Prawa i Sprawiedliwości. S&P zaskoczyła finansistów i inwestorów, którzy nie spodziewali się tak szybkiej reakcji ze strony agencji. Dotychczas brano pod uwagę jedynie obniżenie ratingu z pozycji pozytywnej do neutralnej. Niestety, zdecydowano się na drastyczne posunięcie i przewartościowanie wskaźnika na kurs negatywny.
Standard & Poor’s zaniepokoiło się przede wszystkim zmianami odnośnie Trybunału Konstytucyjnego, mediów publicznych oraz służby cywilnej. Nie bez znaczenia okazały się również relacje na linii Warszawa-Bruksela, ponieważ w ostatnim czasie Polska wyraźnie odcina się od zależności wobec Unii Europejskiej. Pomimo negatywnej oceny tych działań, agencja podkreśliła uzależnienie naszego kraju od finansowania zagranicznego oraz rosnący potencjał polskiej gospodarki, której PKB w najbliższych latach powinno wynieść ok. 3,3%. Pomimo tak optymistycznych prognoz, niepewność agencji budzą planowane reformy rządu oraz ich pokrycie z budżetu państwa. Standard & Poor’s uważa, że nie zostaną one zrównoważone poprzez przychody z nowych źródeł, takich jak podatek bankowy oraz podatek od sklepów wielkopowierzchniowych.
Oczywiście, na działanie agencji drastycznie zareagowała złotówka. Zaraz po publikacji decyzji waluta straciła 2% na wartości w stosunku do euro. Zdaniem wielu finansistów, obniżenie ratingu przez S&P było wyjątkowo szybkie, szczególnie biorąc pod uwagę jej powody. Wystarczyły bowiem 3 miesiące, aby Prawo i Sprawiedliwość zaniepokoiło tamtejszych analityków. Czynniki krajowe i polityczne skłoniły agencję do wystawienia Polsce negatywnej opinii, jednak jest to zdecydowanie zaskakujące posunięcie, na które najbardziej wpłynęły prawdopodobnie złe opinie wśród przedstawicieli Unii Europejskiej. Polska gospodarka ma się bowiem dobrze, a rząd nie powinien przekroczyć 3-procentowego deficytu budżetowego, który stanowi unijny limit. Niestety, opinia Standard & Poor’s może wpłynąć destrukcyjnie już nie tylko na kondycję naszej waluty, ale również nastawienie zagranicznych inwestorów do lokowania swojego kapitału w naszym kraju.
Słabnący złoty najprawdopodobniej wykluczy wprowadzenie obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej w najbliższym czasie, co jeszcze bardziej pogłębiłoby spadki. Wciąż jednak ocenia się, że wskaźnik ten zostanie zmieniony w pierwszej połowie tego roku, ponieważ po pewnym czasie byłaby to decyzja wzmacniająca złotego.